Budowa wykrojników postępowych i ich rola w procesie tłoczenia

Wykrojniki postępowe pozwalają na wykonanie elementu, do którego uformowania potrzeba kilku czynności. Każdą z nich wykonuje pojedynczy tłocznik umocowany na tzw. stacji. Specjalny mechanizm przesuwa metalową taśmę pomiędzy stacjami, na których element zyskuje kolejne cechy. Ostatnia stacja to miejsce odcięcia gotowego detalu. Wykrojniki postępowe mają duże znaczenie w procesach produkcji masowej. Charakteryzują się też specyficzną budową.

Wykrojniki postępowe w masowej produkcji detali

Drobne części, detale montażowe czy elementy wykończeniowe takie jak podkładki, przelotki, czy formatki, są produkowane automatycznie. Nietrudno wyobrazić sobie, ile czasu zajęłoby ręczne wycięcie, ukształtowanie i wykończenie tysiąca takich detali. Każda z czynności niezbędnych do uzyskania gotowego produktu wymagałaby od pracownika użycia innego narzędzia oraz poświęcenia czasu na przenoszenie detalu na kolejne stanowisko.

Wykrojniki postępowe projektowane i produkowane przez firmę Zetek, wykonują wszystkie te czynności w ciągu kilkunastu lub kilkunastu sekund. Oszczędność dotyczy jednak nie tylko czasu. Do wyprodukowania gotowego elementu wystarczy tylko jedno stanowisko, na którym detal jest wycinany, dziurkowany, kształtowany i odcinany od taśmy. Jedna maszyna z narzędziem postępowym zajmuje znacznie mniej miejsca. Zautomatyzowany system oraz precyzyjne przesuwanie taśmy od stacji do stacji sprawiają też, że materiał jest wykorzystany ekonomicznie i bez strat. Wszystkie te korzyści przekładają się na obniżenie kosztów produkcji, a w efekcie też ceny gotowego detalu.

Jak są zbudowane wykrojniki postępowe?

Wykrojniki postępowe stanowią zespół dwóch lub więcej stacji zamontowanych w stałych odległościach i współpracujących ze sobą w sekwencji. Po każdym uderzeniu suwaka następuje automatyczne przesunięcie metalowej taśmy o jeden skok, tak że detale zmieniają miejsce i znajdują się pod kolejnym tłocznikiem. Do stałych elementów każdego pojedynczego wykrojnika na stacji należą:

• uchwyt mocujący do prasy,
• wykrojnik – stempel i matryca,
• piny lokalizujące,
• spychacz (wypychacz, wyrzutnik),
• suwaki.

W budowie wykrojników postępowych można też znaleźć wiele innych części o istotnym znaczeniu. Są one montowane zależnie od tego, jaką czynność ma wykonywać narzędzie. Są to między innymi noże, korytka, dociskacze, czopy, zderzaki, tuleje dociskowe czy prowadnice. Każdy z takich elementów odpowiada za precyzję pracy, dzięki czemu stacje ze sobą współpracują, wykonując kolejne czynności z dokładnością do ułamków milimetra.